‘Ausweis bitte’: Duitse fotografie in Oost-Vlaams etappengebied
Het Museum van Deinze en de Leiestreek organiseert 2015 in samenwerking met de Kring voor Geschiedenis en Kunst van Deinze en de Leiestreek (KGK) en met medewerking van de erfgoedcel Platform Omgeving Leie- en Schelde (POLS) tussen 21 februari en 31 mei een unieke fototentoonstelling van het dagelijkse leven achter het front. De omvangrijke fotoverzameling van Denis Pieters vormt de basis voor deze expositie. De toegangsprijs bedraagt € 5 (€ 3 reductietarief).
De tentoonstelling brengt het zogenaamde etappengebied in beeld, gezien door de lens van Duitse fotografen tijdens de Eerste Wereldoorlog. Het dageljjkse leven van zowel de bezetter als de bezette bevolking komt aan bod in deze fototentoonstelling. De fotoverzameling bestrijkt het volledige Oost-Vlaamse etappengebied, van de dodendraad aan de grens Nederland-België tot het zuiden van de provincie.
Sommige Duitse militairen hadden tijdens de Eerste Wereldoorlog een fototoestel bij. Ze namen foto’s van hun verblijf in Vlaanderen en stuurden die naar het thuisfront met geruststellende berichten. Bij de Vlaamse bevolking was fotografie nog niet ingeburgerd. Ongecontroleerd foto’s nemen was bovendien verboden wegens spionagegevaar.
Ook Deinze was gelegen in het etappengebied, de regio achter het front waar de Duitse militairen onder meer kwamen rusten voor ze opnieuw naar het front werden gestuurd. Tijdens de vier jaar van de bezetting moesten de inwoners een modus vivendi zien te vinden om te leven onder Duitse heerschappij. De Duitse militairen waren immers ingekwartierd bij Vlaamse gezinnen. Foto’s uit de verzameling van Denis Pieters tonen tevreden Duitse soldaten poserend met de eerder bedrukt kijkende familie bij wie ze logeerden.
Het dagelijkse leven van de lokale inwoners speelde zich bijna uitsluitend in de eigen gemeente af. De mobiliteit van de bevolking werd tijdens de bezetting fel beperkt. Voor elke verplaatsing moest een ‘Passierschein’ worden aangevraagd. Vandaar de titel van de tentoonstelling: Ausweis bitte!
Het etappengebied was niet enkel een tijdelijke rustplaats voor de Duitse soldaten, het was ook de plaats waar Duitse ziekenhuizen ingericht werden en de militairen verdere opleiding kregen. Ook in Deinze werden Kriegslazaretten opgericht om de vele gewonden te verzorgen. In de expositie zijn ook zeldzame foto’s opgenomen van het bezoek van de Duitse Kaiser aan Machelen in augustus 1917.
De fototentoonstelling wordt ondersteund met objecten uit de Eerste Wereldoorlog en met fragmenten uit het dagboek van Dr. Calewaert, huisarts in Deinze. Op 9 augustus 1915 noteert hij bijvoorbeeld in zijn dagboek ‘Men hoort hier schieten dat de grond davert en de vensters rinkelen. ’t Zal daar weer rond Yperen ne massacre zijn’.
De toegangsprijs bedraagt € 5 (€ 3 reductietarief).
Info: Museum van Deinze en de Leiestreek, Lucien Matthyslaan 3-5, 9800 Deinze, 09 381 96 70
[email protected] – www.museumdeinze.be
