Inhuldiging ‘Where once the golden river ran’

Op 7 juni huldigen we in de mudeltuin het kunstwerk ‘Where once the golden river ran’ in. Deinse kunstenaar Bart Van Hee zich liet hiervoor inspireren door ‘Waterlelies’ van Emile Claus. De Meester van Astene schilderde de kleine werkjes in Slough (Verenigd Koninkrijk) tijdens de Eerste Wereldoorlog uit heimwee naar zijn geboorteland. Bart Van Hee grijpt de vertaling ervan aan als waarschuwing voor de klimaatverandering. 

De vier meter hoge opgedroogde waterlelies verschijnen langs het toegangspad naar het museum en laten ons nadenken over hoe klimaatverandering invloed zal uitoefenen op het huidige landschap. Zowel zware regens als lange droogtes zetten over de hele wereld onze rivieren onder druk. Kunnen de fauna en flora zich op tijd aanpassen? Het kunstwerk is een eerbetoon aan Emile Claus, maar tegelijkertijd een alarmsignaal om waakzaam te blijven. 

De installatie omvat twintig stengels die verspreid verankerd zitten in drie zones. Op die manier worden de drie belangrijke gebouwen uit de tuin visueel met elkaar verenigd: Leietheater, mudel en Leiespiegel. De constructie van de stengels is in ijzer (organisch geplooide buis voor de stengel, gelaste stukjes voor de nervatuur van het blad). De stengels hebben elk een hoogte van 4,20 meter, met een blad van ongeveer 100 cm diameter. De stengels lijken uit de grond te komen, maar zitten verankerd in een betonnen sokkel. 

De constructie houdt rekening met veiligheid, zowel voor diefstal als voor gevaar bij omvallen. De verankering in de grond werd daarom extra gemonitord.  

Visueel ging de kunstenaar uit van waterlelies zoals we ze vandaag nog vinden op de Leie, en zoals Emile Claus en de Leieschilders ze zeker zagen. Bart Van Hee verandert zijn standpunt van kijken alsof je op de bodem van de rivier zou staan en de waterlelies dus van onder zou bekijken. Het water zelf is echter verdampt, waardoor de bladeren verdwenen zijn. 

De kunstenaar, tevens een natuurliefhebber, wil met het werk ook ons ecologisch bewustzijn aanscherpen. Je ziet eerder verdorde waterlelies, hun geraamte en nervatuur blijven over. In de titel ‘Where once the golden river ran’ zit tegelijk ook een archeologische knipoog naar de bedding van de Leie. Momenteel loopt een omvangrijke archeologische studie die de rivierloop van de Leie onderzoekt in prehistorische tijden. De Leie zou namelijk in die tijden nog niet op de huidige locatie hebben gelopen. Voor de kunstenaar is het de ultieme ode aan de Leie, met hét Leiesymbool als onderwerp.

“We zijn heel erg blij dat we Bart als lokale, talentvolle kunstenaar een kans en een forum kunnen geven met dit kunstwerk dat perfect past in dit Clausjaar en in onze museumtuin”, zegt schepen van Cultuur Rutger De Reu. “Onze tuin is vijf jaar geleden, na de bouw van het Leietheater, geëvolueerd naar een culturele site waar integrale toegankelijkheid wordt nagestreefd, zowel voor passanten als voor mensen die er wat langer willen vertoeven. Deze zone is meer dan een museumtuin maar ondertussen een gemeenschappelijke plek voor cultuur, waar onder andere ook JarDeins plaatsvindt. Ook in de toekomst willen we dit nog verder uitwerken met beelden als dat van Bart.”